Strzelno

Kolejna wycieczkowa pocztówka

Strzelno

Miasto w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Strzelno. Leży 18 km na południe od Inowrocławia u zbiegu dróg krajowych DK15, DK25 i DK62. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. bydgoskiego. Ośrodek przemysłowy, centrum handlowo-usługowe dla okolicy.

Według danych z 31.12.2011 r. miasto miało 5858 mieszkańców.

Fasada kościoła pw, Świętej Trójcy

Ołtarz główny

Późnogotycka rzeźna Matki Boskiej z Dzieciątkiem w kaplicy św, Restytua

Kolumny romańskie

rotunda romańska św, Prokopa

Kościół Świętej Trójcy i Najświętszej Maryi Panny w Strzelnie – trójnawowa bazylika z transeptem i zamkniętym apsydąprezbiterium. Budowę kościoła z granitowych kostek rozpoczęto w XII wieku i ukończono dopiero w połowie XIII wieku. W 1216 miała miejsce jego uroczysta konsekracja. W późniejszym czasie kościół zbarokizowano.

Do prezbiterium przylegają dwie podłużne kaplice. Początkowo były one symetryczne, jednak podczas rozbudowy w XV wieku kaplicę południową (św. Barbary) poszerzono. Stronę wschodnią dawniej zamykały także dwie okrągłe wieże. Fundamenty wieży północnej widoczne są na zewnątrz kościoła. Fasada zachodnia obecny wygląd otrzymała w pierwszej połowie XVIII wieku, podczas kolejnej przebudowy kościoła. Flankowana jest dwoma wieżami zwieńczonymi hełmami. Z okresu baroku pochodzi także boczna kaplica św. Restytuta umieszczona w południowej części kościoła. Nawy przekryte są gotyckimi sklepieniami: gwiaździste nad nawą główną,krzyżowe nad nawami bocznymi i cztery pola sklepienia krzyżowo-żebrowego, wsparte na jednej kolumience, w kaplicy św. Barbary.

Do najcenniejszych i najbardziej znanych zabytków znajdujących się w bazylice należą romańskie kolumny. W sumie jest ich siedem. Przy nawie głównej – 4, w tym dwie pokryte płaskorzeźbami i jedna ornamentem śrubowym, dwie duże w kaplicach przy prezbiterium (jedna jest jeszcze nieodsłonięta) i jedna mała w kaplicy św. Barbary, ozdobiona ornamentem roślinnym. Kościół posiada także organy 24 głosowe, piszczałkowe o trakturze mechanicznej, wybudowane przez firmę Sauer z Frankfurtu nad Odrą w II połowie XIX w.


Rotunda świętego Prokopa w Strzelnie – największa romańska świątynia w Polsce zbudowana na planie koła. Zapis w kronikach Jana Długosza podaje datę 16 marca 1133 jako dzień jej konsekracji. Ostatnie badania archiwalne wskazują na równoczesny czas ukończenia rotundy i ukończenia pobliskiego kościoła norbertanek, tzn. drugie dziesięciolecie XIII w.

Budowla wykonana została z granitowych ciosów kamiennych, z późniejszymi elementami z cegły. Do rotundy, pełniącej funkcję nawy, przylegają:
od strony wschodniej – prezbiterium na planie kwadratu, przekryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym; należy nadmienić, że jest to jedyna na świecie romańska świątynia z czworokątnym prezbiterium,
od północy – dwie małe apsydy,
od zachodu – wysoka, podkowiasta wieża z wydatną skarpą od strony zachodniej i emporą na piętrze.