Jaworzno

Pocztówkę tą otrzymałam razem z listem od Oli :)

Jaworzno

Jaworzno ma prawa miejskie od 1901 roku. Początki jego historii sięgają jednak przełomu XII i XIII wieku. Pierwsze zapiski o najstarszych wiejskich osadach: Jaworzno, Ciężkowice, Byczyna i Długoszyn pochodzą z lat 1229-1243. Nieco późniejsze dotyczą Jelenia (1303 rok), Szczakowej (II poł. XIV wieku) i Dąbrowy (XVI wiek). Wymienione osady, obecnie dzielnice miasta, rozwijały się samodzielnie w granicach istniejącej od 1335 roku jaworznickiej parafii.

Duże znaczenie dla dziejów tej ziemi miało jej położenie. Historycznie związane z Małopolską, Jaworzno, w okresie staropolskim leżało na pograniczu ówczesnego państwa polskiego. Wzdłuż rzeki Przemszy w okolicy Jelenia przebiegała zachodnia granica państwa, która przetrwała niezmieniona do 1918 roku. W czasach zaborów jaworznicki teren był pograniczem nie tylko od strony Jelenia, ale doszła także druga granica na Przemszy Białej koło Szczakowej. Austriackie Jaworzno pojawia się wówczas, obok rosyjskiego Sosnowca i niemieckich Mysłowic jako miejscowość usytuowana wokół punktu znanego w historiografii jako Trójkąt Trzech Cesarzy.

W okresie staropolskim historia Jaworzna to dzieje wsi i chłopów. Niewątpliwie duże znaczenie dla rozwoju miejscowości miało górnictwo kruszcowe, które istniało tutaj od wczesnego średniowiecza oraz górnictwo węglowe zapoczątkowane w 1767 roku w Szczakowej, gdzie powstała pierwsza polska kopalnia. Wielkim bodźcem w rozwoju Jaworzna było przeprowadzenie przez Szczakową linii kolejowej na trasie Kraków – Mysłowice, która w 1850 roku przeszła na własność skarbu austriackiego jako Cesarsko-Królewska Uprzywilejowana Kolej Północna Cesarza Ferdynanda, a następnie została włączona w ogólnokrajową sieć kolejową Austrii. Dzięki temu Szczakowa uzyskała status ważnego połączenia kolejowego.

Uruchomienie kopalń węgla i hut cynkowych sprowadziło do jaworznickiej okolicy osiedleńców z różnych stron. Większość przybyła zza pobliskiej granicy na Przemszy, czyli z Pruskiego Śląska, ale również z Czech, Węgier. Żyła tu również silnie reprezentowana społeczność żydowska. Do dzisiaj pozostał ślad jej obecności w postaci okazałego kirkutu – cmentarza. Liczba mieszkańców rosła systematycznie w miarę rozwoju tutejszych zakładów przemysłowych i rzemieślniczych.

Współczesne miasto Jaworzno jest efektem kolejnych reform administracyjnych przeprowadzonych po 1945 roku, kiedy to w pierwotny obręb miasta włączano systematycznie pomniejsze gminy i miasteczka. Obecnie Jaworzno, pod względem powierzchni należy do największych miast w Polsce i zamieszkiwane jest przez blisko stutysięczną ludność.

Pałac z XIX w.

ob. siedziba Zarządu Południowego Koncernu Węglowego

Hala Widowiskowo - Sportowa MCKiS

ul. Grunwaldzka

Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Kolegiata św, Wojciecha i św. Katarzyny

Miejska Biblioteka Publiczna

Urząd Miejski

ul. Farna

Miejska Biblioteka Publiczna w Jaworznie.

To jaworznickie multimedialne centrum edukacji, kultury i informacji wspierające aktywność mieszkańców w zdobywaniu wiedzy, kompetencji i samorealizacji. Placówka z przyjazną przestrzenią i klimatem, otwarta na potrzeby społeczeństwa Jaworzna. Biblioteka znana i ceniona w regionie i w kraju.

Miejskie Centrum Kultury i Sportu w Jaworznie.

To największa instytucja kultury w Jaworznie. Działalność kulturalna MCKiS to przede wszystkim liczne imprezy cykliczne, które od lat cieszą się niemałą popularnością wśród mieszkańców Jaworzna, jak również miast ościennych. Organizuje turnieje tańca, koncerty uczniów szkoły muzycznej, wieczory autorskie, festyny rodzinne. Przy Miejskim Centrum Kultury i Sportu prężnie działa Amatorski Ruch Artystyczny.