Słupsk

Dziś kartka, którą otrzymałam od Krystyny jako " pocztówkę - niespodziankę ".

Bardzo dziękuję Krysiu :)

Słupsk

Słupsk jest ważnym centrum gospodarczym, kulturalnym, naukowym i turystycznym w regionie Pomorza Środkowego. Miasto liczy ok. 98 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię 43 km kw. (wliczając w to 17 km kw. gruntów ornych i w przybliżeniu 5 km kw. lasów.

Nazwa miasta pochodzi od nazwy rzeki. Etymologicznie wiąże się ze słowem "słup", które wskazuje powiązane z wieżą lub elementem budynku obronnego wybudowanego na brzegu rzeki. Inna teoria głosi, że domostwa, ze względu na podmokły teren wznoszono na słupach.

W języku kaszubskim miasto nosiło nazwę Stolpsk, które zostało przyjęte przez Niemców i przetransformowane na Stolp.

Ze względu na usytuowanie miasta w centrum obszaru turystycznego, jego pozycja jest pod tym względem niekwestionowana. Powołana z inicjatywy Macieja Kobylińskiego - Prezydenta Miasta Słupska, Agencja Promocji Regionalnej "Ziemia Słupska" realizuje skutecznie strategie promocyjną miasta, skierowaną tak do wewnątrz, jak i na zewnątrz. Skutkiem tych działań jest fakt, że słupszczanie coraz bardziej utożsamiają się ze swoim miastem, chętnie używają swojego logo i znajdują powód do dumy w lokalnym patriotyzmie.

W ostatnich latach rozwijana jest idea Dwumiasta pomiędzy Słupskiem a Ustką - jedyna koncepcja tego typu w Europie. Łącząc walory turystyczne Ustki oraz potencjał Słupska jako centrum gospodarczo-kulturalnego tworzymy wyjątkowy zespół miejski, przyczyniając się do wzrostu dobrobytu mieszkańców obu miast praz rozwoju współpracy gospodarczej społecznej i kulturalnej.





Gotycka Brama Nowa z XIV w.

Brama Nowa - jedna z trzech głównych średniowiecznych bram miejskich. Zamykała ona wjazd do miasta z kierunku Sławna, Darłowa i Szczecina.

Brama Nowa jest budowlą masywną, założoną na planie prostokąta o wymiarach 12, 3 x 10,5 m i wysokości 16,8 m. Elewacja zachodnia (od pl. Zwycięstwa) w górnej części podzielona jest siedmioma pionowymi płycinami (w dwóch wybito okna) zamkniętymi odcinkowo i zakończona fryzem. W kondygnacji dolnej, oddzielonej poziomym gładkim pasem, znajduje się ostrołukowy otwór dawnego przejazdu (obecnie przeszklony) wzmocniony po bokach przyporami. Elewacja wschodnia (od strony ul. Nowobramskiej) posiada w górnej części widoczny zamurowany dawny otwór ostrołukowy, a w nim ostrołukowe okna oraz cały szereg wąskich wnęk zamkniętych również łukiem ostrym. Elewacje boczne zdobi przebiegający górą dekoracyjny fryz oraz rząd blend ostrołukowych.

Znajdują się tam również zamurowane otwory strzelnicze. Brama przykryta jest czterospadowym dachem zwieńczonym latarnią z ośmiopołaciowym hełmem.

Zamek Książąt Pomorskich z 1507 r. 

Zamek Książąt Pomorskich w Słupsku wzniesiono w roku 1507. Pierwotnie była to budowla gotycka, znacznie mniejsza, niż obecna. W tymże roku 1507 książę Bogusław X przebudował ją i rozbudował w stylu renesansowym . Zamek w tym roku obchodzi zatem jubileusz 500-lecia istnienia. Jest usytuowany w sąsiedztwie rzeki Słupi, w obrębie dawnego średniowiecznego grodu słupskiego. Tzw. Kompleks zamkowy stanowią: sam zamek, szachulcowy budyneczek dyrekcji Muzeum Pomorza Środkowego, Młyn Zamkowy, Brama Rybacka (pozostałość obwarowań obronnych Słupska, Spichlerz Richtera, przeniesiony element po elemencie z miejsca swojej pierwotnej lokalizacji u zbiegu ulic Kopernika i Wolności) oraz kościół św. Jacka. Młyn zamkowy należy do najstarszych czynnych obiektów przemysłowych w Polsce.

W przeszłości zamek był rezydencją książąt pomorskich z dynastii Gryfitów. W okresie panowania niemieckiego w Słupsku obiekt służył m.in. jako magazyn zboża i broni oraz więzienie co przyczyniło się do jego dewastacji. Po II wojnie światowej gruntownie wyremontowano obiekt, m. in. odbudowano głowicę wieży. Obecnie zamek stanowi siedzibę Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

Zamek zachował pierwotne prostokątne założenie, jego wymiary zewnętrzne to około 17 m na 35 m. Jest to budowla trzykondygnacyjna z cegły, otynkowana i przykryta dachem czterospadowym. Do korpusu zamku, po środku elewacji północno-zachodniej, przylega wieloboczna wieża przykryta wielopołaciowym hełmem zwieńczonym latarnią. Przy wieży znajduje się niewielka prostokątna przybudówka z loggią arkadową między II i III kondygnacją. Układ osi

zamku wyznaczają prostokątne otwory okien, narożniki wszystkich elewacji zaakcentowane boniowaniem. Elewację południowo-wschodnią dzielą na trzy części ryzality sięgające do I piętra; w elewacji tej w narożniku południowym i przy elewacji południowo-zachodniej trzy szkarpy. W elewacji południowo-zachodniej wykusz wieloboczny, a w północno-wschodniej trójkątny. Wszystkie elewacje wieńczy profilowany gzyms. We wnętrzu tylko częściowo na II piętrze odtworzono dawne sklepienia kolebkowe z lunetami, a w wieży zachowały się sklepienia żebrowe. Wejście w wieży od północy prowadzi do pomieszczeń muzeum.

W salach wystawowych zamku można obejrzeć m.in. największą na świecie kolekcję prac Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego, choć twórca ten nigdy nie był w Słupsku. Na rok 2007 przewidziana jest gruntowna renowacja obiektu - m. in. zostanie odnowiona i podświetlona elewacja i wymienione okna. Wiosną 2007 roku zrekonstruowane zostały ogrody zamkowe księżnej Erdmuty, od strony ul. Zamkowej, niestety – w znacznie mniejszym rozmiarze, niż pierwotne (na ich dawnej, znacznej części dzisiaj stoją domy i przebiega ulica - fragment drogi krajowej nr 6 Gdańsk – Szczecin).

Neogotycki Ratusz Miejski z 1901 r

Neogotycki monument z 1901 r., siedziba władz miasta.

Pod koniec XIX wieku Ratusz miejski, który jeszcze w XVII wieku wzniesiono na obecnym Starym Rynku, stał się zbyt ciasny, jak na potrzeby miasta o blisko 30 tysiącach mieszkańców. Budowano go w czasie, w którym Słupsk zamieszkiwało ok. 4500 ludzi, a i rola magistratu nie była tak duża, jak to miało miejsce u schyłku XIX stulecia.

Burmistrz przełomu wieków – Hans Mathieswymógł zatem na Radzie Miejskiej decyzję o budowie nowego ratusza. Początkowo miał stanąć przy al. Sienkiewicza (niem. Blücherplatz, następnie Bismarckplatz), ale ze względu na tamtejszy podmokły grunt wybrano obecne miejsce.

Wcześniej, w miejscu obecnego pl. Zwyciestwa, przy którym stoi obecny ratusz, do połowy XIX wieku falowało sobie spokojnie bajorko zwane Quebbe, na zlecenie Rady Miejskiej zasypane w ciągu siedmiu lat przez mistrza piekarskiego, niejakiego Wienandta (imię nieznane).

W latach 1848÷1855 rozkopał on po prost tzw. Górę św. Piotra, skąd wywiózł ponad 30 tysięcy furmanek piasku. Tak powstał plac Zwycięstwa, zwany z poczatku Wollmarktem (Targiem Wełnianym), a następnie, do końca II wojny światowej pl. Heinricha von Stephana, słupszczanina, ministra poczty Rzeszy Niemieckiej i wynalazcy kartki pocztowej – pocztówki.

W wyrobisku pozostałym po piaskowni w latach 1924÷1926 zbudowano reprezentacyjny stadion sportowy, któremu w dniu 15 sierpnia 1926 roku uroczyście nadano imię feldmarszałka Rzeszy Niemieckiej Paula von Hindenburga, w jego obecności zresztą.

Okazały gmach wzniesiono w ciągu dwóch zaledwie lat, wg projektu i pod nadzorem berlińskich architektów:Karla Zaara i Rudolfa Vahla, którzy wygrali ogłoszony w tej sprawie konkurs. Budowę rozpoczęto w kwietniu 1899 roku. Trwała nieco ponad 2 lata i dwukrotnie przekroczyła planowany budżet, na skutek czego Hans Mathies znalazł się w poważnych kłopotach i w końcu stracił stanowisko. Uroczyste oddanie nowego gmachu nastąpiło 4 lipca 1901 roku.

Słupski Ratusz należy do nielicznych w Polsce, które zachowały swój wystrój i specyficzny klimat, jaki nadali mu jego twórcy. Na korytarzach zachowały się nawet lampy z kurkami gazowymi, ponieważ niegdyś gmach oświetlano gazem. W gabinecie Prezydenta Miasta do dzisiejszych czasów dotrwały oryginalne tapety sprzed ponad stu lat oraz biurko pierwszego burmistrza, który zasiadł w najważniejszym pokoju nowego magistratu. Warta odwiedzenia jest również - górująca nad miastem ratuszowa wieża, udostępniona zwiedzającym dopiero w roku 2003.

Po drodze na górę można zobaczyć olejne portrety prawie wszystkich burmistrzów i prezydentów miasta, jacy zasiadali w tym gmachu począwszy od roku 1901. Godna uwagi jest sala obrad Rady Miejskiej z dwoma ściennymi malowidłami. Przedstawiają one historyczne momenty z dziejów miasta: wtórne nadanie mu praw miejskich w roku 1310 przez margrabiów magdeburskich Jana i Waldemara oraz wykupienie Słupska przez mieszczan spod 12-letniej władzy Krzyżaków. Gnębili oni mieszkańców bardzo wysokimi podatkami.

Od ponad stu lat magistrat nieprzerwanie pełni funkcję, dla jakiej go wybudowano: urzędu, w którym Słupszczanie załatwiają niezliczone ilości spraw administracyjnych.

7 komentarzy:

  1. Chyba nigdy nie byłam w Słupsku, a przynajmniej tego nie pamiętam... Z chęcią zobaczyłabym ten zamek, który opisujesz.
    Pocztówki niespodzianki cieszą podwójnie. ;))

    OdpowiedzUsuń
  2. Również nie byłam w Słupsku, a kartka bardzo ładna ;)

    OdpowiedzUsuń
  3. Zamek bym z chęcią zobaczyła na żywo, a w Słupsku nie byłam. Znaczek z siatkarzem - tak, idealne dopełnienie tej kartki :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Jak miło, że niespodzianka się udała :))

    Pozdrawiam i polecam odwiedzić Słupsk - jest tu co oglądać a i do Ustki "rzut beretem" a tam już morza szum... ptaków śpiew...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niespodzianka jak najbardziej udana :) Na pewno kiedyś odwiedzę Słupsk :)
      Jeszcze raz dziękuję :)

      Usuń
  5. Pamiętam jak pierwszy raz pojechałam do Słupska. Jakże byłam zdziwiona gdy się dowiedziałam, ze prezentowany na pocztówce zamek nie jest kościołem, a widoczny na pocztówce w górnym prawym rogu ratusz nie jest zamkiem ;)

    OdpowiedzUsuń

Litwa - Góra krzyży

Kontynuując naszą wycieczkę udajemy się na Górę krzyży. Góra Krzyży Kryžiu kalnas, to nieduże wzgórze, nieraz nazywane również Górą Zamko...

Copyright © 2014 Palcem po mapie , Blogger